Editör'den

Değerli Meslektaşlarım,

Nobel Medicus’un ilk “Ek Sayısı” ile zorlu bir yılı daha geride bırakıyoruz. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik krizin etkilerini hep birlikte yaşadık, yaşamaya devam ediyoruz. Sağlıkla ve ilaçlarla ilgili birçok değişiklik ve kısıtlılık bizleri ve ilaç üreticilerini ciddi olarak etkiledi. Bununla beraber dergimize gelen araştırmaların sayı ve kalitesinin olağanüstü bir artış göstermesi, yayımladığımız araştırma sayısının, dolayısıyla dergi kalınlığının artmasını gerektirdi. Türk araştırmacılarının ülkemiz şartlarında gerçekleştirdiği birtakım çalışmaların demode olmadan, ya da yabancı araştırmacılar tarafından da yapılarak indekslere girmiş yabancı dergilerde yayımlanmadan tıp bilim dünyasına sunulması gerekiyordu. Dergiyi kalınlaştırmak yetmemekteydi ve bizler bu yıl “Nobel Medicus Özel Araştırmalar Ek Sayısı”nı çıkarmak istedik. Editörler kuruluna hiç bir zaman ve hiçbir şekilde müdahale etmeyen sponsorumuz bu isteğimizi de geri çevirmedi, karşılıksız desteğini bu zor şartlar altında bile -azaltmak bir yana- daha da artırdı.

Bilimsel çalışmanın en önemli yapıtaşlarından birisi bilgiyi paylaşmak ve paylaşılan bilgiye ulaşmaktır. İleri gitmenin önemli bir adımı olan bu aşama günümüzde internet ve indeksler sayesinde oldukça kolaylaşmış durumdadır. Veriler kütüphanelerin yerini alan veri bankalarında –sanal kütüphanelerde- toplanmakta, indeksler sanal kütüphaneleri her an kullanabileceğimiz şekilde hizmetimize sunmaktadır… Ancak indeksler de artan veri bombardımanı karşısında ciddi kurallar koymakta ve verileri elemeye tabi tutmak durumundadır. Nobel Medicus, daha fazla sayıda bilimsel indekste yer alabilmek üzere çabasını sürdürmekte ve internet ortamında katıldığı indeksler aracılığı ile serbest ve tam tekst olarak bilimin hizmetinde yer almaktadır.

Bilgisayar ve internetin yaygınlaşması kütüphaneleri neredeyse unutturmaya başlamıştır. Oysa ki, birincil kaynakları, gitmeyi son yıllarda unuttuğumuz bir yerde bulmak mümkündür, gerçek kütüphanelerde…

M.Ö. 3.yy’ın başlarında Mısır’ın İskenderiye kentinde kurulan antik kütüphane, insanlık tarihinin en görkemli eseri olmuştur. Kimlerin ne zaman nasıl yakıp yıktığı halen araştırma ve inceleme konusu olan bu yapıtın o dönemlerde yaklaşık 150 bin cilt el yazması esere ev sahipliği yaptığı düşünülmektedir. Sadece fizik, kimya, tıp, astronomi, matematik, felsefe, edebiyat ve fizyoloji bilimleri ile uğraşan insanların değil, o dönemde o bölgede yaşayan herkesin, halkın bizzat kitaplarla, yazılı eserlerle ilgilenmesi ile hayat bulmuş ve tarihi ihtişamına kavuşmuş bir kütüphanedir. İnsanlar sahip oldukları kitapları kütüphaneye kayıt yaptırır, bir nüshaları kendilerinde kalarak orijinal eseri kütüphanede bırakırdı. Mısır’a giren her kitabın kütüphaneye götürülmesi zorunlu idi. Böylece, o zamana kadar birçok bilime ait dağınık halde ve kaybolmaya mahkûm durumda olan eserler de güvenli ve herkesin ulaşabileceği bir yerde toplanırdı. Birincil kaynakların kütüphanelere giriş macerası böyle başlamıştı.

Osmanlı döneminde 1882'de ilk büyük devlet kütüphanesi olan Kütüphane-i Umum-i Osmanî ile kapılarını bizlere de açan çok sayıda kütüphane kurulmaya başlandı. 1912'de İzmir ve Kayseri'de, 1917'de Eskişehir ve Konya'da, 1918'de Diyarbakır'da, 1920'de Bursa'da Milli Kütüphane adıyla yeni kütüphaneler kuruldu. 1934'te çıkarılan 2527 sayılı yasa Türkiye'de basılan her yapıttan beş nüshanın Ankara İl Halk Kütüphanesi'nde ve İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'nde toplanması hükmünü getirdi. 1976'da çıkarılan bir yasayla TBMM Kütüphanesi de bu kütüphaneler arasına katıldı.

Ulusal ve uluslar arası kütüphanelerle 2005 yılında ilk kez tanışan Nobel Medicus, her yıl düzenli olarak birbirinden değerli bu mekânların raflarında da yer almaktadır…

Hep güzelliklerden konuştuğumuz, iyilikleri paylaştığımız bir yıl yaşamanız dileğimle…

Editör
Prof. Dr. Cihan AKSOY
Nobel Medicus Ailesi Adına