Amaç: Ankara Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servisi’ne başvuran zehirlenme olgularının incelenmesi, etkenlerin dağılımlarının, klinik özelliklerinin belirlenerek alınılabilecek önlemlerin irdelenmesidir.

Yöntem ve Gereçler: Ocak 2000-Şubat 2004 tarihleri arasında acil servise başvuran 773 hasta retrospektif olarak incelendi. Olgular yaş, cinsiyet, zehirlenme nedeni, başvuru sırasında gözlenen semptomlar, mevsimsel dağılım ve prognoz yönünden değerlendirildi. Bulgular: Dört yıllık süre içerisinde acil servise başvuran 773 zehirlenme olgusu, tüm başvuruların %1,4’ünü oluşturuyordu. Olguların 421'i erkek, 352'si kızdı. En küçük vaka, iki haftalık, en büyük vaka 16 yaşında idi. 0-6 yaş grubundaki vakalar, tüm vakaların %69,34’ünü oluşturuyordu. Zehirlenmelerin yaz aylarında belirgin olarak arttığı (%48,8), Aralık-Şubat aylarında (%16,9) ise en az olduğu belirlendi. 2000-2001 yıllarında, ilaçlar zehirlenme nedenleri arasında ilk sırada iken, 2002-2003 yıllarında tarım-endüstriyel kaynaklı etkenler ile olan zehirlenmeler ilk sırayı almıştı. İlaçlar arasında, ilk yıllarda parasetamol içerikli ilaçlar sıklıkla görülürken, son yıllarda amitriptilin gibi trisiklik antidepresanlar ile zehirlenme olgularının arttığı belirlendi. Mortalite oranı binde 7,7 olarak hesaplandı.

Sonuç: Amitriptilin ve temizlik malzemeleri ile olan zehirlenmeler zaman içinde artmakta, mantar ve diğer ilaç zehirlenmelerinde ise mortalite yükselmektedir. Ailelerin bilgilendirilmesi, çalışmaların artırılarak epidemiyolojik verilerin ortaya çıkarılması zehirlenmelerin önlenmesinde yararlı olacaktır.

Zehirlenme Çocuk Epidemiyoloji