Amaç: Esansiyel tremor (ET) monosemptomatik, motor özellikleri olan bir hastalık olmaktan çıkıp, motor ve non-motor elemanları olan bir klinik spektrum haline gelmiştir. Birçok çalışmada ET hastalarında beklenenden fazla düzeyde hafif bilişsel bozukluklar gözlenmiş ve artmış demans prevelansına ve insidansına dikkat çekilmiştir. Yapılan postmortem çalışmalarda serebellar dejenerasyonun yanı sıra beyin sapında lokus seruleusta Lewy cisimcikleri saptanmış ve birçok çalışmada ET hastalarında Parkinson Hastalığı (PH) geliştirme riskinin ve birlikteliğinin arttığı gözlenmiştir. Bu çalışmada ET, ET ve PH birlikteliği olan (ET-PH) ve PH tanılı hastalarda kontrol grubuyla karşılaştırarak olası bilişsel disfonksiyon varlığını araştırmayı planladık.

Materyal ve Metot: Çalışmamıza ET, ET-PH ve PH tanılı hastalar ve yaşları uyumlu sağlıklı kontrol grubu alındı. Yaşları 40-80 arasında olan hasta gruplarından 20’şer, kontrol grubundan 13 kişi çalışmaya dahil edildi. İki nörolog tarafından muayene edilen hastalara ve sağlıklı kontrol grubuna ayrıntılı kognitif batarya ile tarama amaçlı Geriatrik Depresyon Ölçeği uygulandı.

Bulgular: Kontrol grubu ile hasta gruplarının karşılaştırıldığı görsel ve sözel bellek, dikkat, yürütücü işlevler ve sözel akıcılık testlerinde anlamlı farklılık gözlendi. Yaş, cinsiyet ve eğitim açısından farklılık gözlenmeyen hasta gruplarının birbiriyle karşılaştırılması sonucunda, özellikle karmaşık dikkat PH’da ET’ye oranla istatistiksel olarak anlamlı derecede bozuk bulundu. ET’den sırasıyla, ET-PH ve PH’ya doğru, kişisel ve aktüel bilgide, görsel bellekte, basit ve karmaşık dikkatte, soyutlamada, yürütücü işlevlerde artan oranda bozukluk saptandı.

Sonuç: Sonuçlar ET’nin de PH gibi fronto- subkortikal yolaklar dahil olmak üzere multipl katekolaminerjik yolakların defisitiyle ilişkili olduğunu düşündürmektedir. Ancak ET-PH ilişkisinin ve kognitif anormalliklerin mekanizmasının daha net anlaşılabilmesi için ayrıntılı klinik takip ile daha çok sayıda hasta ve kontrol grubu içeren, histopatolojik incelemelerin de planlandığı uzun vadeli çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Esansiyel tremor Bilişsel fonksiyonlar Parkinson hastalığı Yürütücü işlevler