Amaç: Sağlık kurumlarındaki hizmetin ve kan ürünlerine ihtiyacı olan hastaların yaşamsal fonksiyonlarının devamlılığı açısından vazgeçilemez bir madde olan kanın temini ve bu temininin devamlılığı önemlidir. Kan ve kan ürünlerinin temininde daha önce kan bağışında bulunmamış bireyleri kan bağışına yönlendirmek kadar mevcut kan bağışçılarının kan bağışına devam etmelerini sağlamak da gerekmektedir. Literatürde kaybedilen kan bağışçılarının kan bağışında bulunmayı bırakma nedenleri ile ilgili sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu sebeple kaybedilen düzenli kan bağışçılarının kan bağışında bulunmayı bırakma nedenlerinin incelenmesi çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Materyal ve Metot: Çalışma tanımlayıcı nitelikte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini Isparta Kızılay Kan Bağışı Merkezi’nde düzenli kan bağışında bulunmuş ve belirli bir tarihten sonra kan bağışında bulunmamış bireyler oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak katılımcıların kan bağışında bulunmayı bırakma nedenlerini ve sosyo-demografik özelliklerini sorgulayan anket formu kullanılmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak 327 kişiye ulaşılmıştır.

Bulgular: Çalışma sonucunda, katılımcıların kan bağışında bulunmayı bırakmalarında bağışçıların çalışma saatleri ile Kızılay’ın çalışma saatleri arasındaki uyumsuzluk olmasının (3,9±1,4) ve bağışçıların kendi kan gruplarının çok fazla bulunduğunu düşünmelerinin (3,7±1,4) etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca, çalışma saatleri ile hastalık boyutlarının yaş ve meslek değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır.

Sonuç: Çalışmada katılımcıların kan bağışında bulunmayı bırakmalarındaki en önemli sebebin Kızılay’ın çalışma saatleriyle katılımcıların çalışma saatlerinin çakışmasının olduğu tespit edilmiştir. Çalışma ile düzenli kan bağışçılarının kaybedilmesine yönelik alınabilecek tedbirlerin artırılmasının ülke kan ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Kaybedilen kan bağışçı Düzenli kan bağışçısı Kan bağışı Sağlık hizmetleri