Amaç: Girişimsel olmayan ekokardiyografik bir teknik olan koroner akım rezervi ölçümü koroner mikrovasküler işlevin değerlendirilmesinde kullanılabimektedir. Çalışmamızın amacı periferik arter hastalığı (PAH) olan bireylerde girişimsel olmayan yöntemlerle epikardiyal koroner arterlerde mikrovasküler dolaşımın ve endotel işlevlerinin değerlendirilmesiydi.

Materyal ve Metod: PAH olan 27 hasta (ankle brachial index (ABI<0.9)) ve klodikasyonu olmayan (ABI>1) 26 sağlıklı birey çalışmaya alındı. Bazal ve dipridamol sonrası koroner diyastolik zirve akım velositeleri ölçüldü. Hiperemik diyastolik zirve velositelerinin bazale oranı (CFR), aortik strain ve distensibilite hesaplandı. Karotis arterlerinde intima media kalınlığı (IMK) da ölçüldü.

Bulgular: Hasta ve kontrol gruplarında demografik parametreler, koroner kalp hastalığı risk faktörleri benzerdi. PAH olan hasta ve sağlıklı kontrol gruplarında bazal diyastolik zirve ve ortalama akım velositeleri benzerdi (sırasıyla p=0.56 ve p=0.69). Hiperemik diyastolik zirve ve ortalama akım velositeleri hasta grubunda kontrol grubuna oranla belirgin olarak düşük bulundu (sırasıyla 45,64±14,21 cm/s vs 73,08±29,61 cm/s p<0.01 ve 35,68±10,83 cm/s vs 54,31±22,28 cm/s p<0.01). CFR, hasta grubunda 1,49±0,36 iken kontrol grubunda 2,51±0,74’tü (p<0.01). PAH olan grupta IMK belirgin olarak artmıştı (p<0.01). Aortik strain ve distensibilitenin PAH olanlarda bozulmuş olduğu saptandı (p<0.01).

Sonuç: Bu çalışma koroner mikrovasküler ve endotelyal işlevleri girişimsel olmayan yolla gösteren CFR’nin PAH olan bireylerde belirgin olarak bozulduğunu göstermiştir. Bozulmuş CFR, artmış karotis IMK’sı, azalmış aortik strain ve distensibilite, erken aterosklerotik değişiklikler olarak, ateroskleroz riski olan hastalarda koroner arter hastalığının öngörülmesinde değerli olabilir.

Periferik arter hastalığı Koroner akım velositesi rezervi Aortik strain Aortik distensibilite Karotid arter intima media kalınlığı